Şimşek, Milletlerarası Para Fonu (IMF)-Dünya Bankası Bahar Toplantıları kapsamında düzenlenen “Türkiye: Değişken Global İktisatta İleriye Hakikat Gitmek” başlıklı aktiflikte konuştu.
Yurt içinde en büyük zorluğun yüksek enflasyon olduğunu yineleyen Şimşek, fiyat istikrarını sağlamanın ve enflasyonu tek haneye indirmenin en büyük öncelikleri olduğunu söyledi.
Şimşek, mali disiplinin sağlanmasının da bir başka değerli maksat olduğunu, dezenflasyon sürecinin kamu maliyesi takviyesi gerektirdiğini aktardı.
Bakan Şimşek, rekabetçiliğin ve üretkenliğin artırılması, yatırım ortamının uygunlaştırılması, iklim değişikliği ile çaba, yeşil ve dijital dönüşüm üzere alanlara yönelik kapsamlı bir yapısal ıslahat programlarının olduğunu anlattı.
Küresel borçlanmanın kıymetli bir sorun olduğuna da dikkati çeken Şimşek, Türkiye’nin bu manada daha güzel bir pozisyonda olduğunu fakat yurt içinde fiyat istikrarının bir numaralı zorluk olduğunu kaydetti.
“Para siyasetinde sadeleşme ve olağanlaşma süreci devam ediyor”
Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın zaferiyle sonuçlarının başkanlık seçimlerinin akabinde iktisat siyasetinde rotanın düzeltilmesine muhtaçlık olduğunu belirten Şimşek, yeni iktisat grubunun oluşturulması sonrası 3 yıllık kapsamlı bir programın hayata geçirildiğini lisana getirdi.
Şimşek, programın temel desteklerinden birinin para siyasetinin olağanlaşması olduğunu kaydederek, para siyasetinde sadeleşme ve olağanlaşma sürecinin devam ettiğini aktardı.
Programın bir öbür bileşeninin ise kamu maliyesi disiplinin yine sağlanması olduğuna işaret eden Şimşek, enflasyonu düşürmek için Merkez Bankası’na daha fazla dayanak sağlamak emeliyle mali duruşu sıkılaştırmaları gerektiğini lisana getirdi.
Şimşek, programın bir öbür bileşenin de yapısal ıslahatlar olduğunu belirterek, kaynakları daha verimli alanlara yönlendirmek istediklerini tabir etti.
“Uluslararası yatırımcıların itimadını yine kazandığımızı düşünüyorum”
Sağlam siyasetler ve yapısal ıslahatların birleşiminin yatırımcıların inancının yine kazanılmasına yardımcı olacağını vurgulayan Şimşek, “Geçen yıl programının ömrü konusunda pek çok soru işareti vardı. Fakat son birkaç gündür yatırımcılarla olan görüşmelerime dayanarak size şunu söyleyebilirim ki bu sorular ortadan kalktı. Sorular artık daha çok makro mevzularla ilgili.” dedi.
Şimşek, “Uluslararası yatırımcıların inancını tekrar kazandığımızı düşünüyorum. Bu durum kredi risk primindeki (CDS) değerli düşüşe de yansıyor.” diye konuştu.
Orta Vadeli Program’da (OVP) enflasyonun bu yıl yüzde 36’ya gelecek yıl yüzde 14’e ve 2026’da tek haneli sayılara düşmesinin beklendiğini anımsatan Şimşek, “İddialı olsa da bu maksatların ulaşılabilir olduğunu düşünüyoruz zira desteklenen sıkı bir para siyasetimiz var. Zelzele harcamalarını dışarda tuttuğumuzda, memleketler arası standartlara nazaran sıkı bir maliye siyasetimiz da var. İlerleme var, sonuçları göstermek için vakte muhtaçlığımız var.” dedi.
“Kamu harcamalarında verimli alanlar önceliklendirilecek “
Şimşek, cari açığın düştüğünü, bütçe açığının daralacağını ve para siyasetinin büsbütün fonksiyonel hale geleceğini vurguladı.
Enflasyondaki zorluklara değinen Şimşek, gelişen piyasalarda bilhassa de Türkiye’de para siyaseti transfer sisteminin istenildiği kadar tesirli olmadığını düşündüğünü ve bunun güçlendirilmesi üzerinde çalıştıklarını söyledi.
Şimşek, selektif kredi sıkılaştırması ile niceliksel sıkılaştırmaya gittiklerine işaret ederek, klasik sıkılaştırmanın hudutları olduğunu anlattı.
Maliye tarafında, geçen yıl düzenlemelerin birçoklarının vergi artışlarıyla, yani gelir tarafıyla ilgili olduğunu anımsatan Şimşek, “Bu yıl harcamaları incelemeye başladık. Harcama denetimine ve muhtemel harcama kesintilerinin ne olabileceğine, tıpkı vakitte harcamalarda verimli alanların önceliklendirilmesine bakıyoruz.” diye konuştu.
Şimşek, isteğe bağlı olmayan harcamalar kelam konusu olduğunda, çoklukla gelişmekte olan piyasaların birçoklarının bütçelerinde sonlu yer olduğunu anlattı.
Harcamaların denetim edilmesine dair bir beklenti olduğunu lisana getiren Şimşek, “Biz de bunu gerçekleştireceğiz, harcamaları mümkün olduğu ölçüde denetim edecek ve kesintiye gideceğiz.” dedi.
“Bir maliye bakanının para siyaseti duruşu hakkında yorum yapması uygun olmaz”
Parasal sıkılaşma döngüsünün bitip bitmediğine ait bir soruya Şimşek, “Bir maliye bakanının para siyaseti duruşu hakkında yorum yapması uygun olmaz. Bir ekonomist olarak elbette kendi görüşlerim var lakin bunu söz etmek hakikat olmaz.” karşılığını verdi.
Moderatörün “Yani merkez bankasının bağımsızlığına hürmet gösteriyorsunuz” demesi üzerine ise Şimşek, “Kesinlikle.” dedi.
“Yeşil dönüşüm bir zorunluluk”
İklim değişikliğinin değerli bir sorun olduğuna değinen da Şimşek, Türkiye açısından yeşil dönüşümün bir tercih değil mecburilik olduğunu kaydetti.
Şimşek, ülkenin güçte büyük ölçüde ithalata bağımlı olduğunun altını çizerek, bu alanda daha az bağımlılık olsaydı Türkiye’nin cari fazla verebileceğini anlattı.
Avrupa’nın karbon vergisi planına da işaret eden Şimşek, “Birkaç kesimle başlayacaklar ancak sonunda muhtemelen genişletecekler. Hasebiyle buna hazırlıklı olmamız gerekiyor. Bu nedenle karbon ayak izini azaltmanın, daha fazla yenilenebilir gücün hayata geçirilmesinin değerli olduğunu düşünüyorum.” halinde konuştu.
Öte yandan Şimşek, Orta Doğu’da yaşananların “endişe verici” olduğunu belirterek, kurallara dayalı sisteme ve milletlerarası insani hukuka hürmetin açıkça zayıf olduğunu düşündüğünü kaydetti.
Jeopolitik tansiyonlar kelam konusu olduğunda, direkt işin içinde olunmasa da yüksek güç fiyatları üzere tesirleri olduğuna dikkati çeken Şimşek, Türkiye’nin 2022’de güç ithalatının 97 milyar dolar seviyesinde olduğunu hatırlattı. Şimşek, çatışmaların belirsizlik yaratması nedeniyle risklerin daha yüksek olma eğiliminde olduğunu tabir ederek, bölgenin barış ve refaha muhtaçlığı olduğunu söyledi.
Ticarette parçalanma ve korumacılığın kimsenin çıkarına olmadığını lisana getiren Şimşek, dünyanın kurallara dayalı, kapsayıcı ve adil bir tertibe dönmesi gerektiğini söz etti.
