Birol, AA’ya yaptığı açıklamada memleketler arası piyasalarda yaklaşık 90 dolar düzeyine ulaşan petrol fiyatlarının birçok ülke için önemli risk oluşturduğunu, bunun bilhassa dünyadaki enflasyonist baskıları destekleyebileceğini söyledi.
Piyasa temellerinin son derece makul olduğunu kaydeden Birol, “Petrol fiyatlarının bu kadar yüksek olmasının nedeni piyasa temelleri değil, çünkü petrol talebi 2022 ve 2023 yıllarına nazaran son derece makul düzeyde. Global petrol talebindeki artış günlük yaklaşık 1 milyon varil düzeyinde.” dedi.
Birol, ABD, Kanada, Brezilya ve Guyana’da beklenen güçlü petrol arzını anımsatarak, talep dikkate alındığında üretimin kâfi düzeyde olduğunu lisana getirdi.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı birtakım üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesinin üretim kesintilerine de değinen Birol, “Fiyatların yaklaşık 90 dolar düzeylerine ulaşması, Suudi Arabistan’ın başını çektiği OPEC+ ülkelerinin petrol üretimlerini kasti olarak düşürmesinden kaynaklanıyor. Bu kesintiler, kümenin petrol fiyatlarını yüksek tutma siyasetine dayanıyor.” sözünü kullandı.
Birol, Orta Doğu’da artan jeopolitik tansiyonun de fiyatlardaki artışta tesirli olduğuna işaret ederek, “Bir ya da birden fazla büyük petrol üreticisi ülke direkt dahil olmazsa, fiyatların çok daha yüksek düzeylere çıkacağını düşünmüyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Uluslararası referans olarak kabul edilen Brent çeşidi ham petrolün varil fiyatı, geçen günlerde Orta Doğu’da artan tansiyonun tesiriyle memleketler arası piyasalarda 90 dolar eşiğini aşarak Ekim 2023’ten bu yana en yüksek düzeylerini görmüştü.
Mevcut piyasa temelleri
UEA’nın son yayımlanan aylık petrol piyasası raporuna nazaran, global petrol arzının bu yıl geçen yıla kıyasla günlük 770 bin varil artışla 102,9 milyon varile ulaşacağı hesaplanıyor.
Bu yıl, OPEC+ dışı üretim günlük 1,6 milyon varil artarken, istekli kesintilerinin devam etmesiyle OPEC+ kümesi üretiminin günlük 820 bin varil azalacağı öngörülüyor.
Küresel petrol talebindeki büyümenin mevcut durumda bir yavaşlama sürecinin ortasında olduğuna dikkati çeken rapora nazaran, talebin bu yıl günlük yaklaşık 1,2 milyon varil artışla 103,2 milyon varil düzeyinde olacağı iddia ediliyor.
Piyasalarda daha sıkı bir arz-talep istikrarı beklentisine işaret edilirken, talepteki büyümenin ABD, Brezilya, Kanada ve Guyana’da üzere OPEC+ dışı ülkelerden gelecek üretimlerle karşılanması bekleniyor.
